Kurczak w diecie psa

Wykorzystanie kurczaka w diecie zwierząt towarzyszących jest obecnie szeroko komentowanym zagadnieniem wśród ich opiekunów. Z jednej strony wysoka wartość odżywcza: cenny skład aminokwasowy białka, bogactwo kwasów tłuszczowych oraz mikroelementów, a z drugiej - powszechna obawa dotycząca wysokiej zawartości środków ochrony zwierząt, szczególnie pozostałości antybiotyków oraz substancji dodawanych na etapie konfekcjonowania, jak również przekonanie, że każde zwierzę wykazuje objawy alergii pokarmowej po spożyciu kurczaka. To wszystko przyczynia się do powstawania wątpliwości związanych z wykorzystywaniem tego surowca w żywieniu psów i kotów.

Kurczak (mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego) jest źródłem łatwostrawnych składników odżywczych, dzięki czemu może być wykorzystywany zarówno w karmach bytowych, jak i w dietoterapii wielu chorób. Wysoka zawartość białka - przy jego wyjątkowej jakości biologicznej wynikającej z dostępności wszystkich aminokwasów egzogennych, jakość tłuszczu, a także zawartość witamin i składników mineralnych, czynią ten surowiec jednym z ważniejszych wśród wszystkich składników pochodzenia zwierzęcego. Wartość odżywcza kurczaka zależy od poszczególnych jego elementów. Mięso z piersi kurczaka pozbawione skóry ma zupełnie inną wartość odżywczą od mięsa z piersi kurczaka razem ze skórą: 100 g piersi kurczaka ze skórą to 170 kcal, 21 g białka, 9 g tłuszczu, podczas gdy 100 g piersi kurczaka bez skóry to 120 kcal, 22 g białka i 4 g tłuszczu. Praca z rzadko którym z surowców pochodzenia zwierzęcego pozwala na tak szybką modyfikację składu diety i osiągniecie zamierzonych efektów dietetycznych. Z drugiej strony, tłuszcz z kurczaka, jako nieliczny wśród tłuszczy pochodzenia zwierzęcego, jest cennym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-6 (kwasów tłuszczowych których źródłem są oleje roślinne), witamin rozpuszczalnych w tłuszczach oraz związków biologicznie czynnych ważnych dla wielu funkcji organizmu psa. Należy zaznaczyć, że w tłuszczu z kurczaka niestety występuje także duża ilość kwasów tłuszczowych nasyconych. Z kolei spośród głównych surowców pochodzenia zwierzęcego: wołowiny, wieprzowiny i jagnięciny, kurczak jest najlepszym źródłem wapnia, magnezu, niacyny, witaminy B6, witaminy A oraz witaminy E.

Kurczak a alergie pokarmowe u psa

Opiekunowie psów i kotów wyrażają obawę w stosunku do mięsa drobiowego związaną z potencjalną wysoką alergennością białka z kurczaka. Należy pamiętać, że alergia pokarmowa to specyficzne reakcja układu odpornościowego na alergen pochodzenia białkowego. W przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego dotyczy to zarówno tkanki mięśniowej, jak i samego tłuszczu. Ważne są właściwości alergenne białek pokarmowych (ilość epitopów, charakter białek - glikoproteiny, lipoproteiny, pochodzenie - białka mleka krowiego, soi, jaja, ziarna arachidowego, ryb), czas i okres ekspozycji na alergen (szczególnie ważny jest okres prenatalny i wczesny okres poodsadzeniowy), stopień narażenia na alergen (wielkość ekspozycji uzależniona od właściwości alergennych, ilości alergenu i indywidualnych predyspozycji). Co ciekawe, w produktach pochodzenia roślinnego nie samo białko jest powodem wystąpienia alergii, ale specyficzna grupa białek transportowych m.in. białka przenoszące lipidy, które po dostaniu się do przewodu pokarmowego zwiększają transport białek innego pochodzenia o wysokim potencjale alergenności. Wskazuje się także na możliwość wystąpienia i rozwoju alergii pokarmowych pod wpływem ukrytych alergenów (ukryta ekspozycja na alergeny np. inne niż pokarmowe - wziewne, kontaktowe, alergeny zamaskowane lub wynikające ze stosowania dodatków pokarmowych, reakcje krzyżowe). Występowaniu chorób alergicznych sprzyja wiele czynników. Można je podzielić na czynniki genetyczne (wewnątrzustrojowe), środowiskowe (zewnątrzustrojowe) oraz wynikające z ich współdziałania. Do najistotniejszych czynników wewnątrzustrojowych należy zaliczyć: uwarunkowania genetyczne (sprzyjające np. niedokrwieniu grasicy odpowiedzialnej za produkcję limfocytów T), uwarunkowania anatomiczne oraz funkcjonalne, np. stan zapalny w przewodzie pokarmowym jest uważany za główny czynnik zwiększający przepuszczalność nabłonka dla antygenów pokarmowych. Przy tak dużej liczbie potencjalnych czynników mogących wywoływać alergię, nie zawsze kurczak jest jej powodem.

Mięso kurczaka w psiej diecie

Skąd zatem przeświadczenie o wysokiej alergenności białka z kurczaka? Badania naukowe tego nie potwierdzają. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują jako najczęstsze źródło alergenów w diecie psa: mleko krowie, wołowinę, pszenicę, baraninę, jajko, wieprzowinę, śledzia, dorsza, kukurydzę, królika, fasolę. Kurczak stanowi jedno z rzadziej wymienianych powodów wystąpienia objawów alergii pokarmowej wśród zwierząt domowych – mimo, że należy zaznaczyć, że białko z kurczaka też wymieniane jest jako potencjalnie wywołujące reakcję alergiczną. Teoretycznie każdy rodzaj białka jest w stanie wywołać reakcję alergiczną, więc dotyczy to także białka z kurczaka. Czujna obserwacja opiekuna psa lub kota pozwala ją wyłapać na wczesnym etapie, a zastosowanie karmy monobiałkowej bazującej na innym źródle białka jest najlepszą metodą postępowania dietetycznego w przypadku wystąpienia alergii pokarmowej. W tym momencie należy zaznaczyć, że nawet nowe źródła białka w diecie psa, m.in. białko owadzie, też należą do grupy potencjalnie alergizujących surowców. Wiele publikacji naukowych potwierdza takie obserwacje. Czy zatem bać się kurczaka i produktów pochodzących z niego? Zdecydowanie nie. Tak jak w przypadku każdego z rodzajów białek, kurczak może wywołać alergię, ale nie oznacza to, że z założenia należy całkowicie ten surowiec wykluczyć z diety zwierzaka. Wysoka wartość odżywcza stanowi powód, dla którego warto podjąć próbę wprowadzenia do diety kurczaka jako głównego źródła białka i tłuszczu.

Bogactwo składników odżywczych

Co zatem oprócz wartości odżywczej może być dodatkowym argumentem do podania kurczaka psu lub kotu? Przede wszystkim, drób w czasie swojego wzrostu bardzo intensywnie wykorzystuje wartość odżywczą paszy, którą jest karmiony. Dlatego też bardzo łatwo wprowadzić w tkanki kurczaka szereg związków biologicznie czynnych, które wykazują właściwości dietoprofilaktyczne. Kurczak i produkty pochodzące z niego stanowią nowe źródła żywności funkcjonalnej. Modyfikacja składu aminokwasowego białka (zwiększenie ilości metioniny), i składu kwasów tłuszczowych (zwielokrotnienie kwasów tłuszczowych z rodziny n-3 i n-6), pomnożenie selenu, cynku oraz witaminy E to tylko wybrane zmiany żywieniowe wykorzystywane w żywieniu drobiu. Z kolei wprowadzenie do diety kurczaków alg, jako źródeł astraksantyny (jednego z silniejszych przeciwutleniaczy), kwasów humusowych, hydrolizowanych surowców roślinnych - dodatkowo zwiększa zawartość substancji biologicznie czynnych w ich mięsie. Odpowiednia dieta kur, przekładając się na skład kwasów tłuszczowych tłuszczu drobiowego, czyni go bardzo cennym surowcem funkcjonalnym w przemyśle spożywczym – nie tylko w produkcji karmy, ale także w produktach spożywanych przez ludzi. Pozbywając się tego typu surowca z diety psa lub kota pozbawiamy go jednocześnie cennych substancji o działaniu dietoprofilaktycznym. Warto uwzględnić ten argument w dyskusji związanej z bezpieczeństwem wykorzystania kurczaka w diecie zwierząt domowych.

Kurczak w diecie psa lub kota powinien stanowić istotny jej element i nie ma żadnych powodów, żeby traktować go inaczej niż inne produkty pochodzenia zwierzęcego. Tak jak w przypadku pozostałych źródeł białka, jedynym przeciwskazaniem jest alergia pokarmowa na białko kurczaka. Zastosowanie w tym przypadku karmy monobiałkowej, bazującej na innym źródle białka, jest najlepszą metodą żywienia czworonożnego alergika.