Nosework - co to jest?
Słysząc o psim sporcie, często mamy na myśli frisbee lub agility, czyli sporty fizyczne. Nawet w naszym ludzkim świecie na pierwszy ogień idą gry zespołowe czy lekkoatletyka. A tak naprawdę szachy też są sportem. I właśnie takim umysłowym sportem dla psów jest również nosework. Co to właściwie jest? Dlaczego dla psa ta aktywność jest interesująca?
Niepozornie fascynujący sport!
Nosework jest sportem opierającym się na łańcuchu łowieckim. Jest to sekwencja pewnych zachowań, dzięki którym drapieżnik może upolować pożywienie. Dodatkowo sport, jakim jest nosework, wywodzi się od psów pracujących w służbach. Różnica jest taka, że psiak nie wyrusza na polowanie po zwierzynę czy zakazane substancje, a po np. cynamon, aromatyczny goździk czy pachnącą skórkę pomarańczy.
Obserwując psa, który pracuje nad znalezieniem określonego zapachu, z pozoru nic szczególnego nie zauważamy. Jednak ten czas powinien być dla nas bardzo ważny, bo podczas szukania możemy zaobserwować w zachowaniu psa zmiany, dzięki czemu na spacerze łatwiej będzie nam zinterpretować, kiedy wyczuł coś interesującego, a kiedy po prostu węszy.
Dodatkowo nosework jest sportem, który opiera się na wcześniej wspomnianym łańcuchu łowieckim. Dzieje się tak, ponieważ pies musi namierzyć zapach na przykład cynamonu, upolować go i zjeść nagrodę, któą dostaje od opiekuna. Ze względu na to, że łańcuch łowiecki zawsze był i będzie towarzyszył naszym psom, ważne jest, aby go umiejętnie wykorzystać.
Najczęstszą opinią o noseworku jest to, że uczy on samodzielności. I tak jest, pies uczy się pracować początkowo w łatwych warunkach, a stopniowo przenosząc tę umiejętność na trudniejsze. Pamiętajmy, że obserwacja psa podczas przeszukania (które jest istotą tego sportu) ma znaczenie. Pupil natrafiając na zapach przemieszcza się węsząc od jednej do drugiej krawędzi przestrzeni „stożka zapachowego” (pojęcie to stosowane w ratownictwie możemy sobie wizualizować jako trójkąt, którego czubek rozchodzi się od źródła zapachu i niesiony jest przez prądy powietrza). W ten sposób sam zawęża sobie obszar poszukiwań i precyzyjniej odnajduje źródło zapachu, a może cały czas jest na etapie poszukiwania go.
Dzięki wnikliwej obserwacji jesteśmy w stanie ustalić, czy nasz zwierzak nie potrzebuje pomocy. Takie polowanie dotyczy również psów przewodników. W trudniejszych momentach to opiekun powinienem psu pomóc w przeszukaniu.
Nosework uczy lepszej komunikacji z psem!
Podczas przeszukania pies uczy się samodzielności, a my komunikacji z nim. Odpowiednia nauka potrafi pomoc psu w trudnych sytuacjach. Obserwacja mowy ciała to nauka dialogu.
Jako przewodnik w nosewalku uczymy się tak ustawiać swoje ciało, aby sugerować psu, gdzie ma iść. Dzięki naszemu wsparciu, płochliwe psy mogą wejść w miejsca, których same by się bały, lub zignorować osobę, z którą przebywają.
W końcu komunikacja to podstawa, a nauka poprzez zabawę jest przyjemniejsza. A co najważniejsze, tę naukę możemy wykorzystać w życiu codziennym, aby budować większą relację ze swoim psiakiem.
Spokojna praca drogą do sukcesu
Nosework jest również odpowiedni dla psów reaktywnych, czyli takich ze skłonnością do agresji. Dlatego warto pamiętać, że dobrze wprowadzony nosework pomaga w takich sytuacjach. Ważne, aby poza budowaniem świadomości zapachu, budować spokojne przeszukiwanie poprzez metodyczną pracę. Jest to istotne, aby psiak nie wbiegał na ring, szukając wzrokiem przedmiotów, które przypominają mu gdzie mógł być ukryty zapach, a sprawdzał krok po kroku każdy istotny element pomieszczenia lub wyznaczonego terenu. Właśnie taka praca uczy spokoju i jest bardzo ważna przy psach reaktywnych.
Zmiany w zachowaniu na spacerze
Psy pracujące nosem rozwijają go, zwracają uwagę na więcej zapachów, stają się bardziej samodzielne i pewniejsze siebie. Można to zauważyć na spacerze, kiedy pies idzie spokojniej dłużej i więcej czasu poświęca na węszenie. Jest to efekt jak najbardziej pożądany, bo pamiętajmy, że pies poznaje świat nosem! Im więcej zapachów pozna, tym więcej świata będzie chciał zwiedzić. Węch jest najsilniejszym zmysłem psa, więc warto o niego dbać i go rozwijać.
Jak zacząć
Nosework jest stosunkowo tanim sportem. Potrzebujemy nośników zapachu, takich jak puszki czy tuby oraz aromatów, np.: goździk, skórka pomarańczy oraz cynamon. Można pracować na olejkach lub na naturalnych zapachach. Warto zacząć od pracy z instruktorem, który pokaże nam, na czym to polega. Samo wprowadzenie woni można zrobić na kilka sposobów i warto wybrać odpowiedni dla danego psa. Przechowywanie zapachów ma ogromne znaczenie, tak jak tworzenie ich próbek. Trzeba pamiętać, aby nośniki aromatu były odizolowane np. w worku strunowym, aby nie doszło do ich zmieszania. Nieprzestrzeganie tych zasad może doprowadzić do tego, że pies będzie błędnie oznaczał lub ignorował małe źródła woni. Dodatkowo proces nakładania zapachu do nośnika czy odkładanie go w dane miejsce, powinno odbywać się w rękawiczkach, ponieważ może on zostać na nas lub na przedmiotach, których dotknęliśmy. W początkowej fazie treningu jest to niewskazane.
Podsumowanie
Nosework to fantastyczny sport dla każdego psiaka niezależnie od wieku czy rasy. Warto jednak zacząć przygodę z zapachami pod okiem trenera. Można to zrobić stacjonarnie lub online, tak aby poznać wszelkie szczegóły, bo w tym przypadku mają one znaczenie. Prawidłowe wprowadzenie może zaprocentować w przyszłości.